اهميت قصه کودکانه گفتن براي کودکان

گروه ويراستاران کتابک

قصه گفتن يا خواندن کتاب براي کودکان يکي از بهترين راه‌هاي گذراندن وقت با آن‌ها است. قصه هاي کودکانه گفتن نه تنها صميميت شما را با کودک افزايش مي‌دهد، بلکه به رشد ذهني و گسترده شدن دايره لغات او نيز کمک مي‌کند. با خواندن کتاب يا قصه گفتن براي کودک، در واقع او را با اصوات گوناگون آشنا مي‌کنيد و در عين حال ارزش واقعي مطالعه را به او نشان مي‌دهيد. همين امر باعث مي‌شود کودک در سنين بالاتر اشتياق بيشتري به مطالعه نشان دهد. قصه گفتن براي کودک باعث تقويت قوه تخيل او مي‌شود و حس کنجکاوي او را بر مي‌انگيزد. خواندن کتاب‌هايي که مخصوص کودکان و داراي تصاوير زيبا و جذاب هستند مهارت تفکر را در کودک تقويت مي‌کند. کودک نسبت به پديده‌هاي اطراف خود اشتياق بيشتري نشان مي‌دهد و در آن‌ها دقت بيشتري مي‌کند.

تقويت مهارت‌هاي ذهني کودک

شنيدن قصه يا کتاب مهارت‌هاي ذهني کودک را تقويت مي‌کند. برعکس تماشاي تلويزيون که قوه تخيل کودک را تنبل مي‌کند و اجازه تفکر مؤثر را به او نمي‌دهد، شنيدن قصه باعث مي‌شود کودک از دانسته‌ها و تصاوير ذهني خود استفاده کند. کودکان صحنه‌هاي داستان را در ذهن خود همانطور که دوست دارند مي‌سازند و از اينکار لذت مي‌برند.

گفتن قصه‌هاي غني براي کودکان باعث مي‌شود آن‌ها با فرهنگ و آداب و رسوم ملي خود بيشتر آشنا شوند و در رابطه با جامعه و خانواده خود اطلاعات بيشتري کسب کنند. از طريق قصه يا کتاب مي‌توان کودکان را با مفاهيمي اخلاقي نظير صداقت، شجاعت، فداکاري، محبت و . آشنا کرد. همچنين مي‌توان تنوعي را که در ميان مردم جهان و جوامع گوناگون وجود دارد به آن‌ها نشان داد.

ساختن قصه‌هاي خيالي با تصاوير کتاب

قصه گفتن براي کودکان تنها به معناي خواندن کتاب براي آن‌ها نيست. شما مي‌توانيد با فرزندتان به تصاوير يک کتاب نگاه کنيد و براي او با توجه به تصاوير قصه‌اي خيالي بسازيد و براي او بگوييد. شايد با اينکار استعداد نهفته خودتان نيز در قصه‌گويي آشکار شود. همچنين مي‌توانيد نظر فرزندتان را نيز راجع به تصاوير جويا شويد. شما مي‌توانيد از طريق قصه‌هايي که براي فرزندتان مي‌گوييد، او را با پديده‌هاي اطراف بيشتر آشنا کنيد و يا حتي او را براي انجام کاري آماده کنيد. مثلاً اگر قرار است او را نزد پزشک ببريد و تصور مي‌کنيد که ممکن است فرزندتان دچار واهمه شود، مي‌توانيد پيش از اينکار قصه‌اي در اين رابطه براي او بگوييد تا تصويري خيالي در ذهن او بسازيد و آمادگي او را افزايش دهيد.

ايجاد روابط صميمانه

همچنين مي‌توانيد قصه واقعي از زندگي خودتان و حوادثي که در گذشته، مثلاً دوران کودکي، برايتان اتفاق افتاده است براي فرزندتان بگوييد. با اينکار، علاوه بر سرگرمي، فرزندتان با شما و گذشته‌تان نيز بيشتر آشنا مي‌شود. قصه گفتن علاوه بر کودکان براي والدين نيز بسيار مفيد است. پدر يا مادر مي‌توانند از طريق قصه گفتن يا خواندن کتاب براي فرزندشان با او ارتباط برقرار کنند و در روابط خود، صميميت را افزايش دهند. کودکاني که روابط صميمانه‌اي با والدين خود دارند، در آينده کمتر دچار آسيب‌هاي اجتماعي مي‌شوند و در روابط خود با ديگران موفق‌ترند. همچنين والديني که با فرزند خود رابطه نزديکي دارند، راحت‌تر مي‌توانند رفتار آن‌ها را کنترل کنند و آن‌ها را در زندگي راهنمايي کنند.

سن مناسب

براي قصه گفتن يا خواندن کتاب، هيچ سن خاصي سن مناسب مشخص نشده است. هر چه سن کودک کمتر باشد بهتر است. برخي متخصصان معتقدند مي‌توان براي کودک از همان دوران نوزادي قصه گفت؛ اما از نظر برخي ديگر، بهترين سن براي قصه گفتن يا خواندن کتاب، 4 – 6 ماهگي است زيرا از اين سن به بعد کودک مي‌تواند سر و گردن خود را کنترل کند و به تصاوير کتاب نگاه کند. در هر صورت، در هر سني که براي فرزندتان کتاب بخوانيد او از قرار گرفتن در بغل شما و شنيدن صدايتان لذت خواهد برد.

يکي از بهترين سرگرمي‌ها

قصه گفتن يا خواندن کتاب، علاوه بر مزاياي مذکور، يکي از بهترين انواع سرگرمي‌ها است. کودکان عاشق شنيدن قصه هستند! مطمئن باشيد هر زماني که بخواهيد براي آن‌ها قصه بگوييد، آن‌ها از خود آمادگي و اشتياق نشان خواهند داد. پس قصه گفتن را فقط به پيش از خواب محدود نکنيد. هنگام سفر در قطار، هواپيما يا خودروي شخصي، در پارک، در حمام و يا حتي در مطب پزشک مي‌توانيد براي فرزندتان قصه بگوييد و او را سرگرم کنيد.

قصه گفتن يا خواندن کتاب به ساير زبان‌ها

بسياري از والدين، علاوه بر زبان مادري به يک يا چند زبان ديگر نيز مسلط هستند. اگر شما جزء اين دسته از والدين هستيد، از فرصتي که در اختيارداريد به نفع فرزندتان استفاده کنيد. براي او به زباني ديگر قصه بگوييد يا کتاب بخوانيد. همچنين مي‌توانيد شعرهاي آن زبان را براي او بخوانيد. با اينکار، پايه‌هاي اوليه يادگيري زبان دوم در ذهن فرزند شما شکل مي‌گيرد و همين در آينده براي يادگيري زبان ديگر به او کمک خواهد کرد. قصه گفتن به زباني ديگر به تقويت مهارت‌هاي زباني خود شما نيز کمک خواهد کرد. براي تسهيل اينکار مي‌توانيد از کتاب‌هاي دوزبانه استفاده کنيد. 

آموزش قصه صوتي کودکانه نويسي

يکي از راه‌هاي پرورش خلاقيت کودکان و نوجوانان تقويت قوه تخيل آنها هست. آموزش داستان نويسي براي کودکان روشي براي به  پرواز در آوردن تخيلات و خيال پردازي هست. براي کودکان خردسال که سواد خواندن و نوشتن ندارند، راه‌هاي زيادي براي آموزش داستان نويسي وجود دارد. داستان نويسي کمک مي‌کند تا قدرت تفکر و منطق نظم پيدا کند و اگر شما در سنين کم خردسالي به کودک ياد بدهيد که چطور مراحل منطقي ساختار يک داستان را بشناسد در سن نوجواني به راحتي نويسندگي مي‌کند.

چطور آموزش داستان نويسي براي کودکان داشته باشيم؟

در ادامه 5 روش براي آشنايي کودک با داستان نويسي را توضيح مي‌دهيم

روش اول)  آشنايي با داستان نويسي با شرح وقايع روزمره:

هر شب در پايان روز از کودک بخواهيد داستان آن روز را براي شما تعريف کند. يک رکوردر يا دوربين فيلمبرداري روشن کنيد و اجازه بدهيد تا کودک‌تان کل اتفاقاتي که در روز افتاده را تعريف کند.

در ابتدا ممکن هست در بخاطر آوردن اتفاقات و کنار هم چيدن آنها مشکل داشته باشد، براي همين شما پرسش‌هايي را مطرح کنيد. براي مثال بپرسيد، ” امروز صبح اول از همه بعد از بيدار شدن چه کردي؟ توي مهدکودک چه کاردستي درست کردي؟ وقتي دوستت باهات بازي نکرد، چه احساسي داشتي؟ چه برنامه تلويزيوني ديدي؟….”

بگذاريد در مورد همه احساساتش چه خوشحالي يا ناراحتي که در هر موقعيتي داشته فکر کند و براي شما بيان کند.

در اين روش کودک شما با داستان نويسي آشنا مي‌شود، اينکه هر داستاني يک شروع، اتفاقات مياني و يک پايان دارد. با پشت سر هم تعريف کردن اتفاقات با توالي و نظم آشنا مي‌شود و در اين نظم سعي مي‌کند، روندي منطقي را اعمال کند. در بيان داستان روز و اتفاقاتي که در روز افتاده نياز هست تا کودک توجه به مسائل جزئي داشته باشد و بر روي مطالبي که در داستانش عنوان مي‌کند، متمرکز مي‌شود. همينطور با احساسات و هيجاناتي که در روز با آنها درگير هست، آشنا مي‌شود و هوش هيجاني در کودک تقويت مي‌شود.

روش دوم) آموزش داستان نويسي با حدسيات در مورد آينده:

يک روش ديگر براي آموزش داستان نويسي براي کودکان تخيل پردازي اتفاقات در آينده هست. يعني بجاي اينکه کودک اتفاقاتي که در گذشته افتاده را بيان کند، بخواهيد در مورد آينده صحبت کند. مثلا، “وقتي خانه مادر بزرگ رفتيم، دوست داري چه کارهايي انجام دهي؟ چه چيزي به مادر بزرگ بگويي؟ ”

روش سوم) داستان نويسي با نقاشي

يک روش براي ترغيب بچه‌ها به داستان نويسي خصوصا کودکاني که سواد نوشتن ندارند، نقاشي کردن هست. از کودک بخواهيد اتفاق و تجربه اخيري که داشته را نقاشي کند. مثلا گردشي که با مامان در پارک داشته را نقاشي بکشد. اين نقاشي مي‌تواند اينطوري باشد، ” دست در دست مامان زير درختي نشسته يا عده‌اي اطراف آنها مشغول تاب بازي هستند ….”. بگذاريد هر طور دوست دارد داستانش را نقاشي بکشد. مهم نيست نقاشي ساده‌اي باشد يا نه با جزييات و نکات ريز … فقط هدف اين هست که بچه‌ها فکر کنند و افکارشان را بر روي کاغذ نقاشي کنند.

روش چهارم) داستان نويسي با خواندن قصه‌ کودکانه جديد  هاي مورد علاقه

براي بچه‌هاي خردسال و پيش دبستاني که دوست دارند، براي آنها قصه خوانده شود اين روش خيلي جذاب هست. وقتي قصه‌اي براي آنها مي‌خوانيد از بچه‌ها بخواهيد داستان را با شخصيتهاي خيالي خودشان تعريف کنند و انتهاي داستان را تغيير دهند. بعنوان مثال اگر در کتاب قصه مورد علاقه‌شان خرسي در جنگلي زندگي مي‌کند از کودک بپرسيد، ” فکر مي‌کني به جز خرس چه حيوان ديگري در جنگل هست؟ آنها چه شکلي هستند؟ اگر تو جاي خرس داستان بودي آخر داستان چه مي‌کردي؟ ”

بحث کردن در مورد عناصر مهمي که داستان را ساخته کمک مي‌کند تا کودک با ساختار داستان نويسي آشنا شود. چه چيزي در ابتدا مهم هست؟ وسط داستان چه اتفاقي افتاد و چرا به انتها نياز هست؟… همه اين پرسش‌ها و صحبت در مورد آنها تفکر خلاق در کودکان تقويت مي‌کند.

روش پنجم) نمايش بازي کردن قبل از نوشتن داستان

بازي کردن نقش‌هاي يک داستان قبل از نوشتن داستان يک جرقه داستان پردازي هست. خصوصا براي بچه‌هاي مدرسه‌اي شايد بجاي اينکه از آنها بخواهيم بنشينند و يک برگه کاغذ سفيد دستشان بدهيم تا شروه به داستان نويسي کنند، بهتر هست ابتدا صحنه‌هايي را بصورت نمايش اجرا کنيم و بعد کودک آنچه ديده را روي کاغذ بياورد و با تخيلاتش اضافه و کم کند.

چند نکته براي آموزش داستان نويسي کودکان :

در داستان نويسي با پرسيدن سوالات سعي کنيد روند قصه را به جلو پيش ببريد. مثلا سوالاتي از اين قبيل داشته باشيد:

• قهرمان قصه انسان هست يا حيوان؟ يا حتي اشياء و وسايل مي‌توانند قهرمان قصه باشند.


• شخصيتهاي ديگري هم داستان دارد؟ هر کدام چه مي‌کنند؟


• چه اتفاقاتي براي شخصيت داستان مي‌افتد؟ چه کارهايي مي‌کند؟ و داستان چطور تمام مي‌شود؟

شما داستان را ياداشت کنيد و کودک آنرا تعريف کند و حتما فراموش نکنيد که در انتهاي داستان آنرا با صداي بلند براي کودک بخوانيد.

استفاد از کاربرگ‌هاي داستان نويسي خيلي کمک مي‌کند در شيد شاد نمونه‌هايي از اين تمرينها را در مطلب کاربرگ داستان نويسي مدرسه و کاربرگ تمام کردن داستان داشتيم.

روش آموزش داستان گويي و داستان نويسي به کودکان

به همان اندازه که داستان گويي و داستان نويسي مي تواند براي کودکان سرگرم کننده و مفيد باشد، از سوي ديگر تسلط بر اين مهارت نيز مي تواند براي آن ها به يک چالش بزرگ تبديل شود.

براي آموزش مهارت داستان گويي يا داستان نويسي به کودک تان، روش هاي زير را دنبال کنيد.

1. داستان گويي و داستان نويسي با ترکيب داستان هاي کودکانه ديگران

سه داستان کوتاه براي کودکتان (با توجه به سن و درک و فهم او) انتخاب کنيد. قبل از تعريف آن ها به او بگوييد: «من به ترتيب سه داستان کوتاه براي تو تعريف مي کنم. تو بايد به آن ها خوب گوش دهي و زماني که داستان سوم تمام شد، به سه سؤال من پاسخ بدهي». درحالي که اين سه سؤال را پاي تابلو مي نويسيد، بگوييد:

• چه شخصيت هايي در اين داستان وجود داشت؟


• در ابتداي داستان چه اتفاقي افتاد؟


• نتيجه داستان چه شد؟

بعد از اينکه داستان ها را براي کودکتان خوانديد، از او بخواهيد به اين سه سؤال براي هر داستان پاسخ دهد، اگر کودکتان در دادن پاسخ مشکل داشت با جملات مناسب او را هدايت کنيد، اما اجازه دهيد پاسخ هاي درست را خودش پيدا کند. تمام پاسخ ها را بر روي تابلو بنويسيد. در مرحله بعد به او بگوييد حالا به اين پاسخ ها خوب فکر کن و سعي کن داستاني را بنويسي که 3 ويژگي داشته باشد:

• شخصيت هاي داستان تو برگرفته از شخصت هاي اين سه داستان باشد.


• شروع و پايان داستان تو متفاوت از اين سه داستان باشد.

شما از طريق اين تمرين ساده به بهترين وجه مي توانيد مهارت هاي حافظه، تمرکز، توجه، حل مسأله، ترکيب و خلاقيت را در کودکانتان پرورش دهيد.

1. داستان شب کودکانه گويي و داستان نويسي از طريق کارت هاي تصويري قصه گو

يکي ديگر از روش هاي مناسب براي آموزش داستان گويي به کودکان، داستان گويي از طريق کارت هاي تصويري قصه گو است. شما مي توانيد اين کارت ها را از کتاب فروشي هاي مخصوص کودکان خريداري کرده يا خودتان آن ها را درست کنيد.

کارت هاي تصويري قصه گو، براي کودکان 3 سال به بالا مناسب هستند و فعاليت هاي سرگرم کننده مختلفي را شامل مي شوند. روال بازي به اين صورت است که از کودک خواسته مي شود با توجه به تصاويري که روي کارت ها وجود دارد، يک داستان بسازند. از طريق اين کارت ها، شما به دو شيوه مي توانيد مهارت داستان گويي و داستان نويسي را به کودکتان آموزش دهيد.

• اگر هدف شما صرفاً ارزيابي درک و فهم کودک تان است، کارت هايي را در اختيار او قرار دهيد که موضوع داشته باشند. سپس از وي بخواهيد با نگاه کردن به تصاوير بگويد که چه اتفاقاتي در آن رخ داده و سپس داستانش را تعريف کند.


• اگر هدف شما پرورش خلاقيت در کودکتان است، به او بگوييد با نگاه کردن به اين کارت تصويري، يک داستان از ذهن خودت بساز. در اين روش، کودک با افکارش درباره تصاوير ديده شده داستاني تخيلي مي سازد و اوست که تصميم مي گيرد چه عنوان، آغاز و پاياني براي اين داستان انتخاب کند.

به طورکلي از کارت هاي تصويري قصه گو مي توان براي افزايش خلاقيت، هوشياري، تقويت مهارت هاي برنامه ريزي و مهارت هاي ارتباطي در کودکان استفاده کرد.

1. داستان گويي و داستان نويسي از طريق تنظيم تصاوير

يکي ديگر از روش هاي آموزش داستان گويي به کودکان استفاده از کارت هاي زنجيره واري است که داستاني را نقل مي کنند، مانند کارت هاي تصويري قصه گو. شما مي توانيد اين کارت هاي زنجيره وار را خريداري کرده يا خودتان آن ها را درست کنيد. در اين شيوه داستان گويي، يک داستان به بخش هاي مختلفي تقسيم شده و هر قسمت آن به صورت تصاوير، روي يک کارت ترسيم مي شود. کودک بايد با نگاه کردن به اين تصاوير مانند قطعات پازل، آن ها را به گونه اي کنار هم قرار دهد که ترتيب شان يک داستان را منتقل کند. اين شيوه داستان گويي مهارت هاي توجه، تمرکز، حافظه تصويري، سازماندهي و مهارت کلامي را در کودکان تقويت مي کند. براي پرورش قدرت خلاقيت و مهارت داستان سازي در کودک خود مي توانيد از او بخواهيد داستان هايي را که خود مي سازد روي کارت هاي جداگانه اي نقاشي کند و هنگام تعريف داستان خود از اين تصاوير استفاده کند.

1. داستان گويي و داستان نويسي از طريق ايفاي نقش

در اين روش شما مي توانيد از عروسک هاي مختلف نمايشي يا عروسک هاي انگشتي استفاده کنيد. همچنين مي توانيد اين روش را به صورت گروهي انجام دهيد، به اين ترتيب که از کودکان بخواهيد به کمک عروسک ها يک داستان نمايشي را خودشان با همکاري هم بسازند و آن را اجرا کنند.

همين روش را مي توانيد از طريق نمايش يک پانتوميم اجرا کنيد و بعد از بچه ها بخواهيد داستان آن را بنويسند. سپس هر کودک جداگانه يک پانتوميم را في البداهه اجرا کند و بقيه داستان آن را بنويسند.

براي خواندن مقالات کودکانه بيشتر اينجا کليک کنيد

http://www.voolak.com/%d9%82%d8%b5%d9%87-%d9%87%d8%a7%db%8c-%da%a9%d9%88%d8%af%da%a9%d8%a7%d9%86%d9%87

قصه در لغت به معناي حکايت و سرگذشت است و در اصطلاح به آثاري اطلاق مي شود که در آنها تاکيد

بر حوادث خارق العاده بيشتر از تحول و تکوين آدمها و شخصيت ها است در قصه يا حکايت محور ماجرا بر حوادث خلق الساعه قرار دارد حوادث قصه را به وجود مي آورند در واقع رکن اساسي و بنيادي آن را تشکيل مي دهند بي آنکه در گسترش و بازسازي قهرمانان و آدمهاي قصه نقش داشته باشند. قصه گويي، عبارت است از هنر يا حرفه نقل داستان به صورت شعر يا نثر که شخص قصه گو آن را در برابر شنونده ي زنده اجرا مي کند. داستان هاي که نقل مي شود، مي تواند به صورت گفتگو، ترانه، آواز با موسيقي يا بدونه آن با تصوير و ساير ابزارهاي همراهي باشد. ممکن است از منابع شفاهي، چاپي يا ضبط مکانيکي استفاده شود و يکي از اهداف آن بايستي سرگرمي باشد. در روزگاران کهن، تاريخ سنت ها، مذهب، آداب قهرماني ها و غرور قومي به وسيله قصه گوها از نسلي به نسل ديگر منتقل مي شود.

فرايند  قصه گويي
 سه عامل عمده در فرايند قصه‌گويي عبارتند از:
–   قصه
–   قصه‌گو
–  مخاطب

هر يک از اين عوامل به نوبه خود وبا ويژگي هاي خص خود نقش اساسي در فرايند قصه گويي ايفا مي کنند و نبود هر کدام به معناي عدم قصه‌گويي است. البته نبايد از نظر دور داشت که علاوه بر اين عوامل، زمان و مکان نيز مؤثرند. داستان، محور يک تجربه اصيل قصه‌گويي است، چرا که بدونه داستان قصه گويي وجود ندارد. همچنين، آماده کردن داستان نيز مقوله ديگري است که قصه‌گو

بايد به آن توجه خاصي داشته باشد. منبعي که قصه‌گو براي انتخاب کردن داستان در اختيار دارد، پهن? ادبيات شفاهي و مکتوب جهان است.

فوايد قصه گويي:

يکي از مفيدترين راه ارائه قصه به کودکان و نوجوانان، و انتقال پيام قصه، قصه گويي است. باتشکيل و اجراي برنامه قصه گويي مي توان تعداد مخاطب هاي قصه را افزايش داد. با قصه گويي مي توان به قصه هاي عمومي، رنگ و بويي محلي داد و با بياني دلپذيرتر چنين قصه هايي را براي بچه هايي که با فرهنگ ها و مليت هاي متفاوتي هستند بازگو کرد. به علاوه مي توان به بعضي ديگر از فوايد قصه اشاره کرد از جمله: قصه گويي مي تواند به عنوان محرکي قوي مورد استفاده قرار گيرد و سطح کتاب خواني کودکان و نوجوانان را بالا ببرد و حوز? مطالعه آنان را گسترش دهد و ذوق علاقه به کتاب خواندن را در آنها بر انگيزند. قصه گويي مي تواند فاصله ميان، “قدرت خواندن کودک” و “قدرت درک” او را از بين ببرد اين فاصله در غالب کودکان وجود دارد. فاصله قدرت خواندن و قدرت درک مسايل در بسياري از کودکان از يک تا سه سال به طول مي انجامد. يک کودک هشت ساله ممکن است از شنيدن داستاني که تا دو سال بعد قادر به خواندنش نيست، لذت ببرد. براي از بين بردن اين اختلاف و به اين منظور که کند خواني، کودک را نسبت به کتاب بي علاقه نکند، بايد داستان ها و اشعاري را که برايش قابل و لذت بخش هستند، خواند. يکي ديگر از محاسن داستان خواني و داستان گويي اين است که کودکان ياد مي گيرند چگونه مطالب را از راه گوش دادن بياموزند در شنيدن، فهميدن و هوشمندانه با کلمات روبرو شدن بسيار حائز اهميت است. کلمه که از راه گوش شنيده و درک شده است، به مراتب آسانتر خوانده مي شود و در حقيقت مي توان گفت که داستان خواني و داستان گويي شيوهايي هستند براي بالا بردن سطح کتاب خواني کودکان و شايد

موثرترين روش ها براي آشنا کردن کودکان با کلمات جديد باشند. و گنجينه لغات پايه کودکان را به نحو

موثري بالا مي برد. در برنامه قصه گويي، مخاطبان امکان دخالت و اعتراض دارند. قصه گو را به خويش نزديک مي بينند و به خود اجازه مي دهند که وسط کلام او بدوند و با طرح خاطره يا پرسشي، خود را مطرح کنند و يا اطلاعات خويش را تکميل نمايند، از سر مجهولات نگذرند و ناپيدايي قصه را بفهمند. و در نتيجه وجود خويش را بهتر حس کنند.

قصه گويي يک روش فعال براي پرورش قوه خلاقيت و تفکر بالا بردن سطح تفکر شناختي محسوب مي شود زيرا سطح دانش و يادآوري براي کامل کردن يک داستان ناتمام يا ساختن يک داستان  جديد کافي نيست و نيازاست دانش آموز دست به ترکيب آموختها و روياها بزند. همچنين به ارزشيابي مفيد بودن ياتناسب داشتن افکار خود با محتواي داستان و کنکاش براي ربط دادن آن افکار بپردازد و به دنبال  راههاي نو براي آن باشد.

قصه هاي کودکان در باره ي انسان ها، جانوران، موجودات خيالي و اشيايي از قبيل ساعت، قطار و گلدان هاست. انسان ها، جانوران، موجودات خيالي و اشياء در قصه هاي کودکان داراي شخصيت، باور، فکر، احساس و رفتار هستند. هنگامي که يک قصه گفته مي شود موضوع شکل مي گيرد، مسائل مختلف آشکار مي شود و شخصيت ها و اشياي قصه با افکار و هيجان ها و رفتارهاي خاص پاسخ مي دهند هنگامي که يک کودک به قصه گوش فرا مي دهد ممکن است با يک شخصيت، با يک موضوع يا يک حادثه در قصه همانند سازي کند. در نتيجه، همانند سازي را به زندگي خود فرا فکني مي کند. علاقه وي به افکار، احساس ها و رفتارهاي شخصيت هاي قصه به او اجازه مي دهد تا در تجارب شخصيت هاي قصه سهيم باشد و باورها، افکار و تجارب هيجاني اين شخصيت ها را بر خود فرافکني کند. در نتيجه مي تواند به صورت فر

افکنانه بر پريشاني هاي هيجاني خود کار کند. همين دليل همواره يکي از عمده

ترين و رايج ترين راه هاي انتقال تجربه و سر گرمي، قصه گويي و گوش سپردن به قصه ها بوده است قصه

وقصه گويي از مهمترين ابزارهايي است که مي توند تخيل کودکان شما را پرورش و اورا با دنياي اطراف و محيط زندگي اش آشنا سازد.

ابزارهاي قصه گويي:

لازم? آماده شدن براي قصه گويي و استفاده از اين هنر داشتن صداقت، ذوق و توجه به کيفيفيت مطلوب براي ارائ? اين نوع از ادبيات شفاهي است. شايد بايد بر روي صفت هايي از اين قبيل بيشتر تأکيد کرد و آنها را از ويژگي هاي ضروري يک قصه گو در نظر گرفت. قصه گويي مانند هم? هنرهاي ديگر مي تواند به ابتذال کشيده شود. اگر هنر قصه گويي بخواهد به شکوفايي خود ادامه دهد بايد ما به عنوان قصه گو حافظ صداقت آن باشيم. قصه گو، با استفاده کردن از ابزارهاي شخصي خود در قصه گويي يعني با انتخاب کردن کلمه ها، صدا، رفتار، حرکتها و حالتهاي چهره و مانند اينها به آماده کردن قصه مي پردازد، و سپس آن را به گوش و به خيال شنوندگانش مي رساند. او از تنه عناصر زير استفاده مي کند: 1) يک داستان مناسب که به خوبي نيز آماده شده است و با شخصيت و سبک مخصوص او منطبق است؛ 2) ابزارهاي قصه گو، صداي مؤثر و شيو? بيان و ارائه؛ 3) تخيل شنوندگانش. قصه گو به هيچ وجه نبايد روي شگردها حساب کند و به عواملي غير مادي که مي تواند بر قصه گويي او تأثير بگذارد و آن را به يک نمايش مبدل سازد متوسل شود. استفاده کردن تخته و گچ، عروسک، قصه گويي به لباسهاي نمايش، زنگها و بوق هاي  که به صدا درمي آيد. هرگاه يکي از اين وسايل به کار برده مي شود به جاي آنکه عاملي سازنده باشد به عاملي مخرب بدل مي شود. شنونده به طور طبيعي و در حقيقت چندين برابر آنچه بايد در قصه درگير شود اسير اين گونه وسايل کمکي مي شود و در نتيجه هم? آن جنب? آفرينش دو جانب? يک قصه گو يي خوب از دست مي رود. قصه

گو به تنهايي و با استفاده کردن از وسايل کمکي به خلق داستان مي پردازد و شنونده امکان خود را براي

شريک شدن در خلاقيت قصه گو از دست مي دهد و نقش او غير فعال مي شود. او به جاي شنونده بودن به تماشاگر صرف تبديل مي شود. استفاده کردن از اين گول زنکها و وسايل نامربوط در هنر خلاق قصه گويي

يا کمترين تأثيري نداشته يا تأثير آن بسيار اندک است. حتي از نظري هم مخرب به شمار آمده است يا آنکه براي قصه گويي که فاقد قدرت به کار بردن روش مؤثري در هنر قصه گويي است. اغلب اوقات اين وسايل

گول زنکها  قصه گويي را به نمايش بدل مي کند و ساعت قصه گويي به ساعت نمايشي تبديل مي شود. اين وسايل اغلب جذاب، نافذ، جالب و شيرين است اما استفاده کردن از هيچ يک از آنها براي يک قصه گويي خوب و ضروري نيست. هنر قصه گويي همچنان به عنوان يکي از قديمي ترين شکل هاي هنر بشر باقي مي ماند و اين شکل از هنر بخصوص براي کودکان ارزشمند است بزرگسالاني که مي خواهند براي کودکان قصه بگويند بايد با احترام و صداقت و مهارت در اين راه سرمايه گذاري کنند و به اين ترتيب به اين هنر نزديک شوند. در اين صورت پاداشي که به دست خواهد آمد بيشتر از سرمايه گذاري خواهد بود(چمبرز،1385،ص 45-46). چهارچوب قصّه گزينه منحصر به فردي است.  هنگامي که آموزش ها در خلال قصّه مطرح مي شوند به نسبت زماني که به طور مستقيم ارائه شوند، جذاب تر بوده و شرايط يادگيري بهتر و عميق تري فراهم مي شود.

شيوه‌ي قصه‌گويي

داستان گويي شيوه ي شگفت انگيزي براي بالا بردن درک رفتار هاي شفاهي و عملي است ( محمد اسماعيل ،1383). شيوه‌ي ارائه‌اي قصه به كودكان به دو گونه‌ي نوشتاري و شنيداري انجام مي‌گيرد. قصه گويي براي سنين پيش دبستاني به دليل آشنا نبودن با خواندن تنها شيوه‌ي ارائ? ‌قصه است. اما گرايش به شنيدن قصه حتي در گروه سني بالاتر نيز كه مي توانند بخوانند جذاب‌تر و لذت ‌بخش‌تر است. هرچه گونه‌ي بيان و فضاسازي قصه‌گو نيرومندتر باشد، تاثير قصه به شنوندگان بيشتر خواهد بود. و ايجاد تصويرسازي ديداري با بازي و هماهنگي دست‌ها و چهره‌ي قصه‌گو از بايسته‌هاي قصه گويي است. تغيير

لحن، صدا، به كارگيري سكوت و مكث، بازي با دست ها و حركت هاي بدن به هرچه جذاب‌تر شدن قصه

كمك خواهد كرد و در عين حال فضاسازي كامل‌تري در ذهن كودكان صورت مي گيرد و آنان آسانتر مي‌توانند خط سير داستان را به ذهن سپرده و نقش آن را بازي كنند. به راستي كه قصه‌گويي هنري است كه به استعداد و تجربه‌ي فراواني نياز دارد. داستان ها بر مبناي تصاوير آموزشي گفته شود.جزئيات طرح داستان و سرعت تعريف کردن داستان، از پيش مرور شود و داستان از روي متن از پيش آماده خوانده نشود و ترجيحاً از حفظ گفته شود؛ وقتي داستان از

حفظ نقل مي شود دانش آموزان شيفته اين کار خواهند شد و بيشتر مواقع اين کار موفقيت را تضمين مي کند. جوهر و نکته اساسي در قصه گويي پيوند و رابطه متقابلي است که در بيان قصه ها توسط قصه گويي ماهر در زمان و مکان معيني بين او و مخاطبانش به وجود آيد. در اين رابطه متقابل، قصه گو موفق مي شود تخيل شنونده خويش را به دام اندازد و آن را تحريک کند و به طور مستمر ديد تازه اي به آنها دهد، و ارتباط او را با انسانها  و اشياء ديگر مورد تجديد نظر قرار دهد و تصاوير تخيلي غني و متنوعي را براي او فراهم کند و افراد را به تدريج وادار به پژوهش و آفرينش هاي جديد و دو جانبه کند و جهاني خلق کند که بر اساس کلمه ها تخيل بنا شده است.

انواع قصه گويي:

قصه‌گويي نقالانه: نوعي قصه‌گويي است که کارش خلق و يا اجراي حکايت‌هاي شفاهي شاعرانه است و به نقل حوادث تاريخي يا ستايش نياکان و رهبران کنوني يک گروه قبيله‌اي، فرهنگي و يا ملي مي‌پردازد. نقل‌کننده، معمولاً نه ضرورتاً به هنگام اجرا با يک آلت موسيقي که خودش و يا ديگران مي‌نوازد، همراهي مي‌شود.

قصه‌گويي قومي: اين نوع از قصه‌گويي، قابل اجرا در خانه، ضمن کار گروهي، گردهمايي اجتماعي، خيابان

و بازارها بوده است. قصه‌گويي در خانه، يکي از جهاني‌ترين تجربه‌هاي انساني است.

قصه‌گويي مذهبي: قصه‌هايي است که مقامات و رهبران رسمي يک گروه مذهبي، به جاي قوانين براي تشريح و ترويج مذهبشان به‌ کار مي‌برند.

قصه‌گويي تماشاخانه‌اي: آنچه اين قصه گويي را متمايز مي کند، که در ساختمان هايي مانند تماشا خانه هاي واقعي به اجرا در مي آيند. اين قصه‌گويي به دشواري از تئاتر به مفهوم حقيقي آن جداشدني است.

قصه‌گويي کتابخانه‌اي: در اين نوع، کتابداران در ساعات منظم و خاصي در کتابخانه براي کودکان قصه مي‌گويند. تعيين دقيق اين مساله که کدام کتابدار کودک، نخست اين انديشه را مطرح کرده، غيرممکن است.

قصه‌ صوتي کودکانه گويي در اردو: يکي از موثرترين مکان‌ها براي قصه‌گويي، فضاي اردوها است. غيررسمي بودن محيط و نزديکي به طبيعت، از عواملي است که بر خلاقيت دوجانبه‌اي که در قصه‌گويي.

داستان کودکانه

http://www.voolak.com/%d9%82%d8%b5%d9%87-%d9%87%d8%a7%db%8c-%da%a9%d9%88%d8%af%da%a9%d8%a7%d9%86%d9%87/